فانوس زاگرس؛
کهگیلویه وبویراحمد روزی در ردیف استان های پرآب ایران قرار داشت و کارشناسان از چگونگی مهار رودخانه های خروشانش سخن می گفتند اما چند سالی است که آسمانش بخیل شده و خشکسالی جای جای آن را تهدید می کند.
به گزارش فانوس زاگرس،کهگیلویه و بویراحمد با یک درصد از مساحت خاک ایران بیش از این دارای هشت درصد منابع آبی کشور به میزان بیش از ۱۰ میلیارد متر مکعب بوده و میانگین بارش سالانه آن حدود ۶۰۰ میلیمتری بود.
وجود ده ها رودخانه دائمی در سال های نه چندان دور کهگیلویه و بویراحمد را به سرزمین رودخانه های خروشان مشهور کرده بود.
اما تدوام خشکسالی در دهه اخیر بحران کم آبی را در کهگیلویه و بویراحمد تشدید کرده است.
علاوه بر کاهش حجم آب ۲ سد کوثر و شاه قاسم کهگیلویه بویراحمد، سفره های آب زیر زمینی برخی دشت های این استان کاهش چشمگیر یافته است.
** کاهش بیش از ۳۸درصدی بارش باران
کارشناس اداره کل هواشناسی کهگیلویه و بویراحمد گفت: بر اساس برآوردهای کارشناسی میزان بارندگی سال زراعی جاری تا روز دهم دی ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۸٫۳ درصد کاهش یافته است.
فرمان فرامین اظهار داشت: شهرهای دهدشت و سی سخت به ترتیب با ۴۹٫۷ و ۴۵٫۷ درصد شاهد بیشترین کاهش بارندگی در این مدت بوده است.
وی میزان کاهش باران در ایستگاه‌های هواشناسی یاسوج را ۴۳٫۷، گچساران ۴۱٫۷، امامزاده جعفر ۳۸٫۸ و شهر لیکک را ۱۰ درصد اعلام کرد.
وی بیان کرد: میزان کاهش باران در ایستگاه‌های هواشناسی دهدشت،۸۳٫۹، سی سخت ۷۵٫۸، لیکک ۱۳٫۹، یاسوج ۶۱٫۱، امامزاده جعفر ۳۳٫۴ و دوگنبدان ۴۱٫۲ میلیمتر گزارش شده است.
فرامین تصریح کرد: میزان بارندگی سال زراعی جاری در سی سخت ۸۹٫۸، یاسوج ۷۸٫۶، دهدشت ۸۳٫۲، دوگنبدان ۵۷٫۴ و امامزاده جعفر ۵۲٫۵ میلیمتر بوده است.
میانگین بلند مدت بارندگی در یاسوج ۸۰۴٫۲، سی سخت ۶۸۶٫۶، دوگنبدان ۴۳۰٫۲، دهدشت ۴۹۱٫۴، لیکک ۳۵۸٫۹ و امامزاده جعفر را ۴۲۳٫۷ میلیمتر است.
** کمبود شدید آب در مناطق عشایر گرمسیری
رئیس اداره امور عشایر گچساران گفت: یکهزار و۴۵۰خانوار از عشایر کوچنده ساکن در این شهرستان هم اکنون با کمبود شدید آب شرب مواجه هستند.
حدود یک هزار و ۸۶۹ خانوار عشایری با ۱۰ هزار نفر جمعیت فصل قشلاق را در مناطق دریلا، آبگندی و کلاغ نشین و دیگر مناطق عشایری این شهرستان سپری می‌کنند.
قربان کرمی افزود: افزون بر ۳۵ دهنه چشمه در مناطق عشایری این شهرستان وجود دارد که بیشتر آنها خشک شده‌اند.
رئیس اداره امور عشایر گچساران ابراز کرد: هم اکنون روزانه ۲۵۰ متر مکعب آب آشامیدنی بین عشایر این شهرستان توزیع می‌شود.
** آلودگی رودخانه دریلا و حاد شدن مشکل کم آبی
رئیس اداره امور عشایر گچساران گفت: آلودگی رودخانه دریلا نیاز به آبرسانی سیار به مناطق عشایری این شهرستان را ۲ برابر کرده است.
براثر ترکیدگی لوله نفت شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران که آبان ماه امسال در منطقه عشایری دریلا رخ داد، آب رودخانه در این منطقه تا شعاع ۴۰ کیلومتری آلوده شده است.
کرمی افزود: این حادثه باعث آلوده شدن تنها منبع آب آشامیدنی دام عشایر این منطقه شده است.
رئیس اداره امور عشایر گچساران بابیان اینکه آب آشامیدنی مورد نیاز عشایر گچساران هم اینک با پنج دستگاه تانکر سیار تأمین می‌شود،ابراز داشت: شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران با تامین حداقل چهار دستگاه تانکر آبرسانی به رفع مشکلات اهالی مناطق عشایری کمک کنند.
وی گفت: آبرسانی به این منطقه عشایری با استفاده از لوله کشی زیرساخت های شرکت بهره برداری نفت و گاز گچساران راهکار دیگری است که شرکت نفت می تواند برای رفع این چالش انجام دهد.
** کشتزارهای تشنه در انتظار باران
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۱۱۱ هزار هکتار از مزارع دیم این استان که زیر کشت پاییزه محصولات کشاورزی قرار گرفته ،چشم انتظار بارش باران است.
عیسی راستین نسب اظهار داشت: در صورت بارش ۱۰ میلیمتر باران در روزهای جاری مزارع دیم استان تا یک ماه از خطر خشک شدن در امان خواهند ماند.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: کشت محصولات زراعی مانند جو، گندم و کلزا در حدود ۱۳۴ هزار هکتار از مزارع این استان انجام شده است که ۲۳ هزار هکتار آن آبی و بقیه دیم است.
مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: کم بارشی در سال زراعی جاری کشاورزان و بهره برداری بخش کشاورزی در مناطق مختلف استان را نگران کرده است.
سالیانه ۸۵۰ هزار تن محصول کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد تولید و روانه بازار مصرف می‌شود.
** کاهش سفره های آب زیرزمینی
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد با یادآوری افت ۱۷ متری آب در منطقه کلاچوی کهگیلویه و ۱۶ متری در منطقه امامزاده جعفر گچساران و افت نسبی آب‌های زیرزمینی در دشت باشت نسبت به میانگین بلندمدت گفت: صیانت از آب سفره‌های زیرزمینی نیازمند توجه بیشتری است.
رسول فرهادی نصب کنتورهای هوشمند بر روی چاه های کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد نیازی جدی برای صیانت از آب سفره های زیرزمینی است.
وی افزود: ۲ هزار چاه کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد نیازمند نصب کنتورهای هوشمند است.
وی بیان کرد: در سال جاری هشت میلیارد ریال اعتبار برای نصب کنتورهای هوشمند بر روی ۴۰۰ چاه کشاورزی این استان تصویب شد اما تاکنون این بودجه تخصیص نیافته است.
فرهادی تصریح کرد:اجرای طرح نصب تجهیزات هوشمند بر روی چاه های کشاورزی در سال ۱۳۷۸ در قالب تعادل بخشی با هدف نظارت برفرایند مصرف آب چاه های کشاورزی و صیانت از منابع آب های زیرزمینی آغاز شد.
وی اظهار کرد: ۴۶۰حلقه چاه کشاورزی این استان تاکنون به کنتور هوشمند مجهز شده است.
معاون حفاظت و بهره برداری آب منطقه ای کهگیلویه وبویراحمد افت منابع آب چاه های کشاورزی و سفره های زیرزمینی را یادآور شد و افزود: کنتور گذاری چاه های آب کشاورزی و متناسب سازی مصرف براساس مجوز صادره یکی از برنامه های آب منطقه ای است.
فرهادی پرهیز کشاورزان از کشت هایی که به مصرف آب زیاد نیاز دارند را خواستار شد و افزود: اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری از دیگر راهکارهای صیانت از منابع آب زیرزمینی است.
بیش از یکهزار و ۱۹۵ حلقه چاه آب غیرمجاز در ۱۵ دشت کهگیلویه و بویراحمد حفر شده است.
کارشناسان بیشترین برداشت آب از منابع زیرزمینی این استان را در بخش کشاورزی می دانند.
افت سطح آب در دشت های کهگیلویه و بویراحمد از سال ۱۳۸۷ آغاز شده و همچنان رو به افزایش است.
معاون حفاظت و بهره‌برداری شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: هم‌اینک ۲ هزار و ۴۸۹ حلقه چاه مجاز در بخش‌های صنعت، شرب و کشاورزی در این استان وجود دارد.
فرهادی ابراز کرد: سالانه ۲۸۱ میلیون مترمکعب آب از چاههای مجاز این استان برداشت می‌شود.
معاون حفاظت و بهره برداری شرکت آب منطقه‌ای کهگیلویه و بویراحمد گفت: بیش از هشت میلیارد ریال اعتبار امسال برای پر کردن چاههای غیرمجاز این استان نیاز است که در صورت تخصیص ۶۰حلقه چاه تا پایان امسال پلمب خواهد شد.
در سال‌های گذشته ۲۸۴ حلقه چاه غیرمجاز در نقاط مختلف استان با حکم قضایی مسدود شد.
** چتر بیمه راهی برای گریز از پیامدهای کم بارشی در کشتزارها
مدیر شعب بانک کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد با اشاره به اینکه ۱۵ دی ماه آخرین مهلت و فرصت تعیین شده برای کشاورزان این استان به‌منظور بیمه کردن محصولات زراعی است از کشاورزان خواست برای قرار دادن زمین های زراعی زیر پوشش بیمه اقدام کنند.
اله داد محمدی اظهار کرد: زمان اولیه استفاده از خدمات بیمه در محصولات زراعی آبان بوده است و پیش‌تر تا ۱۵ دی تمدید شده بود.
وی به کشاورزان توصیه کرد که با توجه به پراکنش نامطلوب بارندگی سال زراعی جاری و دیم بودن زمین‌های زراعی کهگیلویه و بویراحمد برای قرار دادن زمین‌های کشاورزی خود زیرپوشش بیمه اقدام کنند.
وی آخرین مهلت استفاده از بیمه بخش باغداری در مناطق سردسیری کهگیلویه و بویراحمد را پایان دی ماه اعلام کرد و افزود: بهره برداران مناطق گرمسیری تا اسفند ماه برای قرار دادن باغستان‌ها زیر پوشش بیمه‌ای فرصت دارند.
محمدی بیان کرد: ۱۹۰ میلیارد ریال غرامت بیمه محصولات کشاورزی این استان در سال زراعی ۹۴-۹۵ به کشاورزان زیان دیده پرداخت شد که این میزان غرامت را ۶۲ هزار و ۴۷۶ نفر دریافت کردند.
وی عنان کرد: در سال زراعی ۹۵-۹۶ در این استان از ۱۰۰ هزار کشاورز بیش از ۵۷ هزار نفر اقدام به بیمه محصولات خود کرده‌اند که پیش بینی شده حدود ۱۷۰ میلیارد ریال غرامت به این افراد پرداخت شود.
محمدی ابراز کرد: هم اکنون ۴۲ محصول کشاورزی زراعی، باغی، دامی و سایر بخش‌ها زیر پوشش بیمه کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد.
وی ابراز داشت: در حال حاضر ۱۳ دفتر با ۸۵ کارشناس کار ارائه خدمات بیمه محصولات کشاورزی در کهگیلویه و بویراحمد را انجام می‌دهند.
مدیر شعب بانک کشاورزی کهگیلویه و بویراحمد گفت: ۷۰ درصد از هزینه بیمه محصولات کشاورزی از سوی دولت تأمین و تنها ۳۰ درصد سهم بهره بردار است.
** فرهنگسازی مدیریت مصرف آب در مدارس
مدیر دفتر روابط عمومی آبفای کهگیلویه و بویراحمد:اجرای طرح همیار آب در ۱۱۰ مدرسه ابتدایی شهرهای این استان از برنامه های فرهنگسازی در مدیریت مصرف آب است.
معادیجو از اجرای طرح همیار آب در بیش از ۱۱۰ مدرسه ابتدایی شهرهای کهگیلویه بویراحمد خبر داد.
وی ابرازکرد: این طرح از جمله برنامه‌های فرهنگی به منظور آگاهی‌بخشی به دانش‌آموزان مقطع ابتدایی در زمینه ترویج مصرف بهینه آب و جلوگیری از هدر رفت این کالای با ارزش است.
وی یادآور شد: در این طرح کارشناسان آب و فاضلاب استان با حضور در مدارس به تبیین روش‌هایی صرفه جویی در مصرف آب می‌پردازند.
وی تصریح کرد: در اجرای این طرح علاوه بر ارائه روش‌های صرفه جویی، برنامه های فرهنگی و هنری در زمینه مصرف بهینه آب اجرا و بسته‌های فرهنگی بین دانش آموزان توزیع می‌شود.
کهگیلویه و بویراحمد ۷۱۳ هزار نفر جمعیت دارد.
