یادآوری برخی آرمانهای انقلاب در سالگرد پیروزی
ولی الله شجاع پوریان ؛
در قانون اساســی مشروطه در ســال ۱۲۸۵ برای اولین بار از واژه حقوق ملت ســخن به میان آمد و اصل ۸ تا ۲۵ متمم قانون اساســی مشــروطه به صورت مبســوط حقوقی همچون تساوی حقوق اهالی مملکت، محاکمه بر اســاس قانون، حق اقامت، عدم ضبط اموال مردم، آزادی مطبوعات، آزادی تحصیل، آزادی انجمنها و اجتماعات، ممنوعیت ضبط مراســات پستی یا افشــای تلگراف، ممنوعیت ورود بــه منزل افــراد و … را تصریح و تصویب کرد، گرچه همیشــه فاصلــه آنچه در متن قانون اساســی آمده بود با آنچه به صورت عینی در جامعه ایران میگذشــت، فاصله معناداری بود. با پیروزی انقاب اســامی موضوع حقوق ملت بســیار جدی تر موردتوجه قرار گرفت ،در کنار شــعار استقال، آزادی و جمهوری اســامی که برخاسته از رأی و خواســت مردم بود، مواد مربــوط به حقوق ملت در پنــج عنوان اصل حق حیات و زندگی شرافتمندانه) ۱اصل۱۱(، حق تعیین سرنوشت) ۸ اصل۱۸(، حق آزادی )اصل۲۲(، حق برابری، عدالت و قســط )اصل۲۱( و حق کرامت انسانی و امنیت قضایی )اصل۳۳( در متن قانون اساسی قرار گرفت. به یقین آنچه در سالگشــت انقاب و دهه فجر بیش از جشــنواره ها و بزرگداشت ها موضوعیت دارد مروری بر شــعارها و ایده هایی اســت که خاستگاه انقاب و کانــون مطالبات مردمی بود که براي تحقق آن علیه نظام وقت شــوریدند و بنای جدیدی را پی نهادند. ایام ســالگرد انقلاب فرصتی مغتنم اســت تا عملکرد مســئولان را در تحقق اصول مصرح در قانون اساسی مورد بازبینی قرار داد و هر آنجا که از خواســته های انقلاب انحــراف یا تحریفی به میان آمده، مطالبه گری و اصلاح امور به منظور تحقق آن اصول را در دســتور کار قرار داد. امروز قاطبه مردم به ویژه نســل جوان حق دارند عملکرد کارگزاران نظام را در راســتاي عینیت بخشــیدن به اصول مصرح در قانون اساسی از قبیل تأمین آزادي هاي سیاســي و اجتماعي، فراهم کردن مشــارکت عامه مردم در تعیین سرنوشــت خویش، پيریــزي اقتصادي عادلانه جهت ایجاد رفاه و ریشــه کن کــردن فقر، مبارزه بــا کلیه مظاهر فســاد و تباهي، رفع تبعیضات ناروا، ایجاد نظام اداري صحیح، تأمین حقوق شــهروندان و ایجاد امنیت قضایي عادلانه براي همه و تســاوي عموم در برابر قانون، منع هتك حرمت و حیثیت، منع هرگونه شــکنجه، تفتیش عقاید، تجســس، استراق سمع و افشاي اطلاعات خصوصي، تأمین محیط زیست سالم، مقابله با مظاهر اســتبداد، خودکامگی و انحصارطلبی مورد ارزیابــی قرار دهند. به طوری که مشــخص شــود یك جوان ایرانی آن هم از نوع دلبسته به نظام و انقلاب در یك موقعیت فرضی در زمینه اصول مصرح قانون اساسی همچون آزادي هاي فردي و عمومي شــهروندان، آزادي اندیشــه، عقیده، قلم و بیان، آزادی نقد و پرسشــگري، آزادي در تعیین سرنوشــت و اعمال حق رأی و مشارکت در انتخابات و همه پرســي، آزادي در دسترســي و انتشار اسناد و اطلاعات غیر محرمانه، آزادي مطبوعات و گردش آزاد اطلاعات، آزادي تشکیل اجتماعات و راهپیمای يهــا، آزادي احزاب، انجمن هاي سیاســي و صنفي، انجمن هاي اسامي، آزادي نمایندگان ملت بابت اظهارنظر و رأی در مقام ایفاي وظایف نمایندگي چه نمره ای به مســئولان میدهد؟ یکی از شعارهای اصلی انقلاب اجــرای عدالت و تحقق همه مظاهر عدالت از جمله عدالت اجتماعی، عدالت جنســیتی، عدالت قضایی، عدالت آموزشی و … بود، حال با نگاهی به اصول قانون اساســی کارنامه مسئولان در تحقق اصولی چون ایجاد امنیت قضایي عادلانــه برای همه، پي ریزي اقتصادي عادلانــه جهت ایجاد رفاه و رفع فقر ،تأمین امکانات لازم براي تشکیل خانواده، فراهم سازي شرایط اشتغال، ایجاد زمینه هاي مساعد براي رشد شخصیت زن و احیاي حقوق مادي و معنوي او ،نفي تبعیض دیني و مذهبي، ایجاد صنوف و نمایندگي هاي اقشــار مختلف ،رفع هرگونه تبعیض، منع اســراف و تبذیر، مقابله بــا انحصار، احتکار، ربا و ثروت اندوزي، حفظ و حراســت از حق الناس و بیت المــال، مقابله با رانت و هرگونه سی اســتورزي و اقتصاد رانت محور چگونه بوده است؟ اگر در قانون اساســی همه اصول مربوط به کرامت انســانی و امنیت قضایی شــهروندان تأییدشده، عملکرد مســئولان در این زمینه و تحقق اصول مصرح در قانون اساسی همچون مصونیت از دســتگیري غیرقانوني، اصل برائت، مصونیت از هرگونه شکنجه و اجبار به شــهادت، مصونیت از هرگونه تجسس و استراق ســمع، محترم بودن حریم خصوصي و مصونیت از تفتیش عقاید، مصونیت شــهروندان از شــرکت در احزاب، جمعیت ها، انجمن هاي سیاسي و صنفي ،مصونیت شهروندان از تشکیل اجتماعات و راهپیمایي ها، رسیدگي به جرائم سیاســي و مطبوعاتي بهصورت علني، مصونیــت نمایندگان ملت از هرگونه تعقیب و توقیف بابت اظهارنظر در مقام ایفاي وظایف نمایندگي چگونه بوده است؟ شوربختانه نگاه اجمالی به قانون اساسی بهویژه در زمینه حقوق ملت و تطبیــق آن با واقعیت های میدانی جامعه امروز حاکی از آن اســت که در تحقق بسیاری از اصول قانون اساسی کوتاهی و انحراف صورت گرفته و امروز وظیفه همه دوستداران انقاب و دلسوزان کشور آن است که به دنبال احیای قانون اساسی انقاب و تحقق تك تك اصول آن ورای هرگونه تفسیر به رأی و ترجیح منافع حزبی و سیاسی در آن باشند.