به موجب مطلب «وی آر د مایتی» که بخشهایی از آن را در این گزارش میخوانید، قدرتهای بزرگ در عصر پهپادها همچنان در حال آزمون و خطا و محک زدن یکدیگرند.
نویسنده در ابتدا به گفتوگویی پنهان که در لایههای زیرین جنگ روسیه و اوکراین در جریان است، اشاره میکند و یادآور میشود که در این جنگ هر دو طرف با استفاده از پهپادها به دستاوردهای شگفتانگیزی رسیدهاند.در این مطلب سپس این سوال مطرح میشود که چرا هنوز سربازان پیادهنظام به خطوط مقدم فرستاده میشوند تا در یک «چرخ گوشت» انسانی قربانی شوند؟
آیا روسها یا اوکراینیها احمقاند؟
خیر. هیچکدام کاملا احمق نیستند؛ هرچند به نظر میرسید روسیه در بخش عمده سال ۲۰۲۲ تلاش میکرد خلاف این را ثابت کند. هر دو طرف دریافتهاند که چگونه با پهپادهای خود کارهای شگفتانگیزی انجام دهند.جنگ روسیه و اوکراین احتمالا در تاریخ به عنوان نقطه عطفی در شکلگیری و تحول سریع و پرشتاب حملات پهپادی ثبت خواهد شد؛ جنگی که بسیاری از معادلات را تغییر داد.با این حال، هنوز کارهایی هست که پهپادها در انجام آن ناتواناند، اما نیروی پیادهنظام از پس آنها بر میآید؛ همانطور که پهپادها نمیتوانند نقشی که بر عهده توپخانه یا هواپیماهای سرنشیندار است را ایفا کنند.
در میدان نبردی که آسمانش از ازدحام پهپادها سیاه شده و زمینش با شبکهای درهمتنیده از کابلهای فیبر نوری پوشیده شده است، یک سرباز پیادهنظام چه جایگاهی دارد؟نیروی پیادهنظام در چنین شرایطی در واقع، همان کاری را انجام میدهد که همیشه به آن محول شده اما این بار باید ماموریت را بسیار دقیقتر به انجام برساند.پیادهنظام را میتوان به نوعی ستون فقرات نبردها از عصر سنگ تا عصر پهپادها به حساب آورد؛ نقشی که تنها رویکرد آن دستخوش تغییرات شگرف شده است.
نقش اصلی پیادهنظام، نزدیک شدن به دشمن و نابودی آن است؛همین و بس. اما نحوه اجرای این مأموریت در طول هزاران سال گذشته دستخوش تحولات شگرفی شده است. بله، مفهوم پیادهنظام (حتی اگر با این نام شناخته نشده باشد) قدمتی بیش از یونان باستان دارد.
نخستین نبرد ثبتشده تاریخ حدود ۵۰۰۰ سال پیش رخ داد. شواهد اصلی این نبرد، آثار بهجامانده از سنگهای پرتابشده توسط سربازان پیادهای است که از یک روستا دفاع میکردند و با مهاجمانی مسلح به تیرکمانهای سنگی درگیر شدند. چنین زد و خورد و درگیری مسلحانه اما برای پیادهنظامی امروزی به راحتی عملیاتی، قابل درک و برنامهریزی است (اگر کنجکاوید، این نبرد نزدیک مرز ترکیه، عراق و سوریه رخ داد و به احتمال زیاد مهاجمان پیروز آن بودند).
پیادهنظام طی ۵ هزار سال چه مسیری پیموده است؟
از آن زمان تاکنون، سربازان پیاده هسته اصلی بیشتر ارتشها بودهاند – با چند استثنا در خاورمیانه و شرق آسیای باستان که سوارهنظام ستون فقرات نیروها را تشکیل میداد. سلاح پیادهنظام از تیرکمانهای سنگی به شمشیر، از نیزه به سرنیزه، از تفنگهای فتیلهای به مسلسل و امروز به تفنگهای پیشرفته تکامل یافته است.
در این مسیر طولانی، پیادهنظام با چالشهای بیشماری روبرو شده است: تیراندازان سواره، ارابههای جنگی، شوالیههای زرهپوش، منجنیقها، راکتها، توپها، فیلهای جنگی، مسلسلها، تانکها و البته بیماریها، قحطی و بلایای طبیعی. اما علت بقای پیادهنظام ساده است: زمینی را نمیتوانید مال خود بدانید مگر آنکه پس از نبرد آن را در اختیار داشته باشید. آنکه پس از فروکش کردن گردوغبار نبرد روی زمین باقی میماند، قطعاً یک پیادهنظام خواهد بود.
وظیفه پیادهنظام مدرن البته بسیار خطرناک است. این همیشه صادق بوده است (پیادهنظام اغلب یکی از خطرناکترین ماموریتها در هر جنگ بوده است، به جز موارد نادری مثل جنگ جهانی دوم که خدمه بمبافکنهای استراتژیک، زیردریاییها و کشتیهای تجاری بیش از دیگران در معرض خطر بودند). اما امروز حضور در میدان نبردی که صدها دوربین نظارتی در آسمان آن را رصد میکنند، خطر بیشتری دارد؛ دیگر جایی برای پنهان شدن وجود ندارد.پیادهنظام هنوز ستون فقرات اکثر حملات عمده روسیه و اوکراین است. روسیه در حال حاضر فشار خط مقدم را بیشتر از اوکراین حفظ میکند. این بخش از حملات روسیه غالباً شامل «حملات پیادهنظام» یا «نفوذ پیادهنظام» به خطوط اوکراینی میشود.
از سوی دیگر، دفاع اوکراین نیز متکی بر پیادهنظام مستقر در سنگرهاست. وقتی اوکراین به روسیه حمله میکند معمولاً از پیادهنظام مکانیزه با خودروهایی مانند برادلی استفاده میکند که پس از پیادهشدن به مواضع روسیه یورش میبرند.در آغاز جنگ، حملات دو طرف عمدتاً متکی بر پیادهنظام با پشتیبانی توپخانه بود. این وضعیت هنوز هم ادامه دارد، اما از سال ۲۰۲۲ به بعد، پهپادها اهمیت فزایندهای پیدا کردهاند.گزارشهای خط مقدم حاکی از آن است که پیادهنظام باید انتظار داشته باشد ظرف چند دقیقه پس از هر حرکت، به واسطه نظارت صدها دوربین زیر آتش حملات قرار بگیرد.امروزه پیادهنظام بهاندازه هر یگان دیگری تحت تأثیر پهپادهاست. هر یک از دو طرف صدها پهپاد را در مأموریتهای مختلف به کار میگیرند.
بنابراین، یک گروه پیادهنظام که در قلمرو خود گشت میزند یا قصد نفوذ به مواضع دشمن را دارد، باید انتظار مواجهه با پهپادها را داشته باشد: پهپادهای شناسایی، پهپادهای انتحاری، پهپادهای پنهانشده در زمین یا درختان به عنوان کمینگر یا مین متحرک، پهپادهای هدفیاب برای توپخانه، یا پهپادهای دیدهبان برای نیروهای دفاعی.
به همین دلیل است که بسیاری از یگانهای پیادهنظام یا اپراتورهای پهپاد اختصاصی دارند یا با واحدهای پهپاد مستقر در نزدیکی همکاری میکنند.
در نبردهای امروزی، بقا و موفقیت پیادهنظام به همان اندازه که به مهارت رزمی فردی بستگی دارد، به توانایی مقابله با تهدیدات هوشمند نیز وابسته است.
در حال حاضر، فرماندهان نظامی در اوکراین و روسیه به طور مداوم در حال آزمایش روشهای جدید نبرد در عصر پهپادها هستند. همزمان، ارتشها و پیمانکاران دفاعی در سراسر جهان در حال پیشبینی شکل جنگهای آینده برای قدرتهای بزرگی مانند آمریکا و چین هستند.شکی نیست که جنگافزارهای پهپادی مدرن، چهره نبردها را برای نسلهای آینده تغییر دادهاند. اما یک واقعیت انکارناپذیر همچنان پابرجاست: پیادهنظام، این سلطان همهکاره میدان نبرد، هنوز هم نقشی حیاتی ایفا میکند.