خانه ای به نام کوهستان ؛ سُخنی با کوهنوردان ، طبیعت گردان و بردارنده گان از کوهستان 

خانه ای به نام کوهستان ( سُخنی با کوهنوردان ، طبیعت گردان و بردارنده گان از کوهستان) 

شهرام نوروزی؛ 

ﺁﺩﻣﯽ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﯽ ﮐﺎﺭﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﯽ ﺩﺭ ﭘﯿﺶ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﺩ .

ﻣﯽ ﺍﻧﺪﯾﺸﺪ،ﻫﺪﻑ ﮔﺬﺍﺭﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﯾﺰﯼ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ . ﻫﺮ ﮔﺎﻡ ﮐﻪ ﺩﺭ ﮐﺎﺭﻫﺎﯾﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺗﺮ ﺑﺮﻣﯽ ﮔﺮﺩﯾﻢ،ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺸﺘﺮﮎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺩﺭ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﺎ زیستمندان ، طبیعت ، محیط زیست و ﻫﻤﻨﻮﻋﺎﻧﻤﺎﻥ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻣﺴﺄﻟﻪ ﺍﯼ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﯿﻢ . ﺧﻮﺑﯽ،ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ،ﺩﻭﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻦ،

ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﯽ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭﺍﺣﺪ،ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭ ﺷﺎﻟﻮﺩﻩ ﺍﻧﺴﺎﻧﯿﺖ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ ﮐﺎﺭﯼ ، ﮔﺮﻭﻫﯽ ، ﻧﻬﺎﺩﯼ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﯽ ، ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻧﻬﺎﺩ ، ﺑﺮ ﻣﺪﺍﺭ ﺁﻥ ﭼﺮﺧﯿﺪ ﻭ ﺗﺎ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺸﺪ . ﭘﺮﻭﺍﻧﻪ ﺍﯼ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺷﻤﻊ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺩ ، ﻋﺸﻖ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﻭ … ﺩﺭ ﺩﺭﮐﯽ ﺳﺖ ﮐﻪ ﺁﻥ ﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﻧﺪ . ﺍﺯ ﻫﻤﯿﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ، کوهنوردی ؛ ﻭﺭﺯﺷﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺪﻓﺶ ﻭ ﻣَﺪﺍﺭﺵ ﺗﻨﺪﺭﺳﺘﯽ ﻭ ﻧﺸﺎﻁ ﺭﻭﺣﯽ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﯽ ﻭ ﺟﺴﻤﯽ ﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻫﯿﺎﻫﻮﯼ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﺒﻠﯿﻐﺎﺕ ﻭ ﺳﻮﺩ . ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﺍﺛﻨﺎ ، ﮐﻮﻫﻨﻮﺭﺩﺍﻥ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺳﻮﯼ ﮐﻮﻫﺴﺘﺎﻥ ﻫﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﯽ ﺁﻣﻮﺯﻧﺪ . ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺍﯾﻦ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ ، ﺭﺷﺘﻪ ﮐﻮﻫﯽ ﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ کوهستان زاگرس ، ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﯿﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻃﺮﻑ ﮐﻪ ﺭﻭﯼ ﺑﻪ ﺳﻮﯾﺶ ﮐﻨﯽ ﮔﺮﻣﺎﯼ ﻣﺤﺒﺘﺶ ﺗﺎ ﻋﻤﻖ ﺟﺎﻧﺖ ﻣﯽ ﻧﺸﯿﻨﺪ .

ﺍﯾﻦ ﺭﺷﺘﻪ ﮐﻮﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﯼ ﺳﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺩَﺭ ﻭ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﺭﯼ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺩﯾﮕﺮ ﺭﺍﻫﯽ ، ﺍﺯ آذربایجان ﺑﻪ هرمزگان ، ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺧﻮﺩ ﻣﯽ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﻣﯽ ﮔﺮﺩﺍﻧﺪ . ﺳﺮﮐﺶ ﻧﯿﺴﺖ . ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﮑﻪ ﺑﺎﺭها همه ﻣﺎها ﺭﺍ ﺑﺮ ﮔُﺮﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﺑُﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻭﺝ ﻗﻠﻪ هاﺵ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺍﻧﺪ ﺧﻮﺏ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﯽ ، ﺑﺨﺸﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻣﯽ ﺷﻮﯼ ﻣﺜﻞ ﺧﺪﺍ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺑﺮ ﮔِﺮﺩ ﺩَﺭﺕ ﻣﯽ ﭼﺮﺧﻨﺪ .

نوار شمالی و نیمه غربی ایران ، کوهستانی است . سرزمین ما روی فلات مرتفع ایران قرار گرفته و تقریبا یک سوم از مساحت آن را کوهستان های مرتفع تشکیل داده اند .

کوهستان مآوا و پناهگاه بسیاری از گونه های جانوری ایران است .بسیاری از این جمعیت ها آخرین بازمانده های خیل عظیمی از انواع حیات وحشی هستند که در سال هایی نه چندان دور در گسترده وسیعی از سرزمین ایران پراکنش داشتند . حضور جانوران در این زیستگاه سرسخت به واسطه برخورداری آن ها از پیشینه فرگشتی بسیار طولانی فراهم شده است. جانوران کوهستان توانسته اند چربی بیشتری برای مقابله با سرمای ارتفاعات در بدنشان ذخیره کنند ؛ همچنین به مرور زمان قسمت های انتهایی بدن آن ها نوک گوش ها و دم ، کوتاه تر شده تا از اتلاف گرمای بدن شان جلوگیری کرده و از آن ها در برابر سرمای استخوان سوز زمستان های طولانی کوهستان محافظت کند . گروهی مهاجرت های عمودی و جا به جایی در طبقات ارتفاعی کوه را برگزیده اند و بخشی از گونه ها نیز زمستان های سرد و طاقت فرسای کوهستان را با استراتژی خواب زمستانی پشت سر می گذارند .

بسیاری از این گونه های جانوری خانه ای جز کوهستان ندارند اما آنچه در این بین غم انگیز است ، طمع سیری ناپذیر انسان ها در تخریب کوهستان است تا آخرین دژ محافظ حیات وحش را به نابودی بکشاند ؛ جاده کشی های بی دلیل ، معدن کاوی های بی پایان ، تخریب مراتع و یورش بیش از ظرفیت دام های اهلی به چمن زارهای کوهستانی و ساخت و سازهای بامجوز و بدون مجوز در ارتفاعات ، آخرین میخ هایی هستند که بر تابوت کوهستان کوبیده می شوند .

کوهستان ها منبع حدود ۷۰ درصد آب شیرین کره زمین هستند ؛ این موضوع در رابطه با بقیه کشورمان نیز مصداق دارد. ( رویشگاه و کوهستان زاگرس ما حدود ۴۵ درصد آب ایرانیان را می دهد) .

رشته کوه های البرز و زاگرس سرچشمه بسیاری از رودهای مهم ایران به حساب می آیند و بنابراین حفاظت از آن ها امری مهم و حیاتی است . کارکرد درست این اکوسیستم شکننده و در عین حال پیچیده نیازمند هماهنگی تمامی اجزای آن از جمله حضور کامل گونه های جانوری در آن است ، بنابراین حفاظت از گونه های جانوری ساکن در کوهستان تنها به نفع حیات وحش نیست و می تواند ضامنی بر بقای حیات روی تمامی سطح کره زمین باشد .

ﭼﯿﺰﯼ ﺩﺭ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺟﺎ ﻧﮕﺬﺍﺭﯾﻢ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﺭﺩ ﭘﺎﯾﻤﺎﻥ ﻭ

ﭼﯿﺰﯼ ﺍﺯ ﻃﺒﯿﻌﺖ ﺑﺮﻧﺪﺍﺭﯾﻢ ﺑﻪ ﻏﯿﺮ ﺍﺯ ﻋﮑﺲ .

با امید به فرداهای بهتر و قشنگتر از دیروز و امروزمان …